سوء هاضمه عملکردی به معنی حداقل یک ماه احساس ناراحتی سردل (اپی گاستریک) بدون شواهدی از بیماری جسمی (ارگانیک) در آندوسکوپی فوقانی است که حدود 70% موارد سوء هاضمه را شامل می شود.
علائم سوء هاضمه عملکردی عبارتند از احساس پری بعد از خوردن غذا، سیری زودهنگام و درد یا سوزش سردل.
سوء هاضمه عملکردی تشخیصی است که پس از کنار گذاشتن سایر علل به آن می رسیم بنابراین پیش از رسیدن به این تشخیص ارزیابی بیماری های مهمتر از جمله بدخیمی های دستگاه گوارش فوقانی ضروری است.
در بیماران کمتر از 60 سال علائم هشدار شخصی با بدخیمی هماهنگ نیستند و انجام آندوسکوپی حتماً ضروری نیست ولی در بیماران با علائم شدید یا چندین نشانه هشدار آندوسکوپی ضرورت پیدا می کند.
در بیماران کمتر از 60 سال ارزیابی و درمان هلیکوباکتر پیلوری پیش از درمان کاهش اسید معده توصیه شده است.
در بیماران بیش از 60 سال آندوسکوپی فوقانی باید انجام شود.
مواد غذایی که علائم سوء هاضمه را تشدید می کنند باید در همه بیماران کمتر مصرف شوند یعنی در غذاهای مورد استفاده الیگوساکاریدهای قابل تخمیر، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلیول های آنها کم باشد.
در بیمارانی که تست هلیکوباکتر پیلوری آنها منفی است یا در بیمارانی که بعد از رفع هلیکوباکتر پیلوری همچنان علامت دار هستند مصرف داروهای ضداسید برای دوره 8 هفته ای توصیه شده است.
اگر علائم با کاهش اسید معده برطرف نشوند بیماران باید با ضدافسردگی های 3 حلقه ای درمان شوند و در ادامه از داروهای پروکینتیک و درمانهای سایکولوژیک استفاده شود.
شواهدی به نفع استفاده رایج از داروهای طب مکمل و جایگزین موجود نیست و مصرف آنها توصیه نشده است.
دکتر بابک قلعه باغی
فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی