داروهای فشار خون بالا

فشار خون مقدار نیرویی است که خون در هربار ضربان قلب بر دیواره های سرخرگ ها وارد می کند.

افزایش فشار خون (Hypertension) که اصطلاحا به آن فشار خون بالا نیز گفته می شود زمانی اتفاق می افتد که خون با فشاری بالاتر از حد طبیعی در سرخرگ ها جریان داشته باشد. عوامل زیادی سبب افزایش فشار خون می شوند. اگر فشار خون شما خیلی زیاد شود یا به مدت طولانی بالا بماند سبب بروز مشکلاتی در سلامتی می شود. به همین دلیل درمان فشار خون بالا بسیار حائز اهمیت است. داروها یکی از متداول ترین روش های درمانی هستند.

روش بهبودی:

برای درمان فشار خون بالا داروهای زیادی وجود دارند.

پزشک شما مناسب ترین دارو را برایتان تجویز می کند. رایج ترین داروها شامل موارد زیر هستند:

مهار کننده های ACE (مهارکننده آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانسین) با مهار تولید آنژیوتانسین دو، در درمان فشار خون بالا کاربرد دارند. هورمون آنژیوتانسین دو، عامل قوی انقباض عروقی است که نهایتا سبب افزایش فشار خون می شود. داروی ACE با مهار این هورمون نقش مهمی در درمان فشار خون بالا دارد.

آلفابلاکرها یا مسدودکننده های آلفا با کاهش تکانه های عصبی موجب باز ماندن و شل شدن عروق می شوند و از این طریق جریان خون را بهبود بخشیده و به درمان فشار خون بالا کمک می کند.

مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین دو (ARB) اثرات هورمون آنژیوتانسین دو را مهار می کنند و باعث انبساط عروق می شوند و به این ترتیب فشار خون را پایین می آورند.

بتا بلاکرها (Beta blockers) گروهی از داروها هستند که با کندکردن ضربان قلب نیروی عبوری خون در عروق را کاهش می دهد.

مسدود کننده های کانال کلسیم (CCB) مانع از ورود کلسیم به سلول های قلب و عروق می شوند و این امر باعث می شود رگ های خونی شما با نیروی اضافی منقبض نشوند.

آگونیست های مرکزی ضربان های عصبی که باعث انقباض عروق می شوند را کاهش می دهند. روش انسداد گیرنده آگونیست های مرکزی همانند آگونیست های آلفا و بتا است اما مسیر عصبی متفاوتی را دنبال می کنند.

داروهای ادرار آور یا دیورتیک (Diuretic) داروهایی هستند که با اثر بر کلیه باعث دفع سدیم اضافی و آب بدن می شوند. این امر سبب کاهش مقدار مایعی می شود که در رگ های خونی جریان دارد و در نتیجه فشار وارده بر دیواره سرخرگ ها کاهش می یابد.

وازودیلاتورها یا گشاد کننده رگ های خونی (Vasodilation) باعث شل شدن و اتساع دیواره رگ های خونی می شوند. در اثر این پدیده جریان خون و شدت خونرسانی بهبود می یابد.

عواملی که باید در نظر بگیریم

همه داروها می توانند عوارض جانبی داشته باشند. برخی از عوارض جانبی احتمالی داروهای فشار خون بالا شامل موارد زیر است:

• درد قفسه سینه، تپش قلب شدید و آریتمی (ضربان قلب نامنظم)
• سرفه، تب، احتقان بینی، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی یا علایمی مانند آنفولانزا، اسهال یا یبوست
• سرگیجه
• سردرد
• حالت تهوع
• عصبانیت و اضطراب
• مشکلات نعوظ و عملکرد جنسی
• بثورات پوستی
• خستگی، ضعف، خواب آلودگی و بی حالی (کمبود انرژی)
• کاهش یا افزایش وزن ناخواسته
• استفراغ

اگر عوارض جانبی شدید باشد به پزشک خود اطلاع دهید.

تداخلات دارویی چیست؟

مصرف همزمان دو یا چند دارو، نحوه پردازش و عملکرد بدن را تغییر می دهد. در این صورت خطر عوارض جانبی هر دارو در بدن افزایش می یابد و داروهای مصرفی ممکن است آن طور که باید عمل نکنند. پزشک شما نحوه مصرف تمام داروها را به شما خواهد گفت. این داروها می توانند داروهای تجویزی پزشک، داروهای بدون نسخه، ویتامین ها یا مکمل های گیاهی باشند. همچنین از پزشک خود بپرسید که همراه با مصرف داروهای فشار خون از خوردن چه غذاهایی اجتناب کنیم. به عنوان مثال بیماران تحت درمان مسدود کننده های کانال کلسیم (CCB) باید از مصرف گریپ فروت یا نوشیدن آب گریپ فروت خودداری کنند.

سؤالاتی که باید از پزشک خود بپرسید

• کدام داروی فشار خون برای من مناسب است؟
• عملکرد این دارو چگونه است؟
• عوارض جانبی این دارو چیست؟
• چه مدت باید این دارو را مصرف کنم؟
• چه نوع سبکی زندگی ای برای کاهش فشار خون مناسب است؟

سیده طاهره میرصالحی
کارشناس زیست شناسی و کارشناس ارشد بیوشیمی

دکتر بابک قلعه باغی
فوق تخصص آلرژی و ایمونولوژی بالینی

منبع